In 2015 was Bergen culturele hoofdstad van Europa. Op een elan van modernisering en creativiteit onderging de oude stad in de Borinage een ware metamorfose. En dat laat vandaag zinnenprikkelende culturele en artistieke sporen na. En de vernieuwingen blijven maar komen. Trek een hele dag uit om het hedendaagse Bergen te ontdekken. Maak van onbekend, bekend en … bemind!

Het museum van de Doudou

Ware folklore erkend door Unesco, de Doudou is de legendarische rituele Ducasse van Bergen. Het museum streeft ernaar deze eeuwenoude traditie op verschillende manieren in de kijker te zetten: historisch, antropologisch, wetenschappelijk, artistiek, vrijzinnig en religieus. Na je bezoek aan het Museum, kan je een wandeling maken in de Tuin van Mayeur, een oase van rust en kalmte.

Belfort in een modern jasje

Klim zeker ook even omhoog in het Belfort dat Unesco-werelderfgoed is. Het uitzicht over de stad en de omgeving is prachtig. De klingelende beiaard begeleidt je met de lift naar boven. Een innovatieve scenografie geeft de 16de-eeuwseuitkijktoren een eigentijds elan. Leuk zijn de groot opgevatte touchscreens, één voor elke windrichting. Nieuwsgierige geesten swipen, zoomen en scrollen zich hier doorheen weetjes over historie en omgeving.
Belfort van Bergen op een mooie zomerdag

Kunst in de straten

Kunst bewoont de stad’ is veruit de leukste en toegankelijkste manier om de impact van de Culturele Hoofdstad 2015 én de meer recente Biënnale 2018-2019 te ontdekken. Je kuiert langs een vrij te bepalen route langs meer dan 25 kunstwerken die straten, pleinen en steegjes een unieke aanblik geven. Een rits van Bergense, nationale en internationale kunstenaars slaagden erin om hun fantasievolle verbeelding te rijmen met de typische elementen van de publieke ruimte. Tip: gebruik het routeplan of download de Street Art Cities-app met alle uitleg.

Dwalen langs street art

Bergen 2015 wist Arne Quinze, Belgisch kunstenaar met internationale faam, te strikken voor het indrukwekkende The Passenger. Een houten constructie van buitenproportionele afmetingen die de Rue de Nimy overspant. Haast je, want het kunstwerkwordt binnenkortafgebroken.. Mis zeker ook Lucie et les Papillons niet in het parkje voor de monumentale Sint-Waltrudiskerk. Een groot zilverkleurig beeld van een lief klein meisje omringd door frêle vlinders. Als er spontaan vlinders gaan kriebelen in je buik, dan is de artistieke boodschap overgekomen. De in Bergen geboren Pierre Liebaert verrast met ‘Je crois aux Nuits’, meterhoge foto’s van lichamen en organen, ingelijst in een raam aan de Fondation 106. Dit gebouw is herkenbaar aan het goudkleurige metalen latwerk en vormde het zenuwcentrum van ‘Mons 2015’. In datzelfde jaar fotografeerde Liebaert ook popicoon Patti Smith tijdens haar bezoek aan Bergen.

Een omerkelijke architectuur

Niet voor niets kreeg het hoofdkantoor van de Fondation Mons 2015 - ondertussen omgedoopt tot Fondation 2025, want er volgt nog veel meer! - een plaats vlakbij Théâtre Le Manège. Dit theater is een gedurfde constructie in beton en glas van architectenbureau Hebbelinck - de Wit. De integratie van de moderne zaal met 600 plaatsen in de structuur van een oude militaire kazerne is mooi en geslaagd. Een prachtig cultuurbaken in een zone van stadsvernieuwing rondom de Tour Valenciennoise.

In dezelfde buurt kreeg ook de muziek zijn eigen tempel. Arsonic herbergt opnamestudio’s, repetitiezalen, een concertzaal, een klankenexpo en zelfs een Kapel van de Stilte (sjjttt). Architecten Holoffe & Vermeersch ontwierpen het gebouw met grote aandacht voor akoestiek en geluidskwaliteit. Wie goed kijkt herkent nog de structuur van de brandweerkazerne die hier vroeger stond. Na de sirenes, de betoverende klanken van de muzen.
Théâtre Le Manège in Bergen

Prestigieuze musea

Ook enkele musea van Bergen zijn pareltjes van hedendaagse architectuur. Het absolute paradepaardje in hartje centrum is BAM, Beaux-Arts Mons. Het lichte, transparante gebouw in een nauw steegje serveert jaarlijks twee prestigieuze tentoonstellingen in zalen die dan weer in het diepste duister zijn gehuld. Zonder schroom brengt het museum expo’s van internationale allure over kunstenaars als Paul Van Gogh, Paul Verlaine of master of pop art Roy Lichtenstein. De permanente collectie bevat vooral werken uit de 20ste eeuw.

De Arthoteek is dan weer een bibliotheek van kunst en erfgoed. Maar wat een constructie! Twee duizelingwekkend hoge gevels naast elkaar geven je het gevoel in een nauwe kloof van een steile bergpas te zijn beland. Hier schurkt de kapel van het oude Ursulinenklooster zich tegen de gloednieuwe toren waarin aan kunstconservatie en -restauratie wordt gedaan. Op het gelijkvloers zoom je via cameratechnologie in op de kunstwerken. Een knap staaltje van digitalisering.

Mons Memorial Museum

Voor het honderdjarige herdenkingsfeest van WOI wordt de tijdelijke tentoonstellingszaal van het Mons Memorial Museum ingericht in een ontmoetings- en ontspanningsruimte.

Bergen is de plek waar het eerste gevecht tussen het Britse en Duitse leger tijdens het offensief van 23 augustus 1914 plaatsvond, maar ook de plek waar de geallieerde legers op 11 november 1918 stopten met de aanvallen. De Bergenaars kenden 4 jaar lang oorlog en bezetting. Hun dagelijkse leven bestond uit opgelegde beperkingen, onophoudelijke controles en vernederingen die hen verhinderden om een een normaal leven te leiden... 

check2-anim